سازمانها به منظور تدوین و طراحی نقشه راه و استراتژی تحول دیجیتال خود، ابتدا باید یک درک جامع و همه سویه از وضعیت کنونی سطح دیجیتال خود برسند. به همین منظور بلوغ سنجی دیجیتال را می‌توانیم به عنوان اولین مرحله و گام درتدوین نقشه راه تحول دیجیتال یک بنگاه و سازمان بدانیم.
امیر عطاردیان، دکترای مدیریت گرایش نوآوری از ایتالیا– سازمانها به منظور تدوین و طراحی نقشه راه و استراتژی تحول دیجیتال خود، ابتدا باید یک درک جامع و همه سویه از وضعیت کنونی سطح دیجیتال خود برسند. به همین منظور بلوغ سنجی دیجیتال را می‌توانیم به عنوان اولین مرحله و گام درتدوین نقشه راه تحول دیجیتال یک بنگاه و سازمان بدانیم. سازمان ها با استفاده از یک مدل سنجش بلوغ به شکلی جامع و استاندارد، با دستیابی به یک رویکرد و درک صحیح از وضعیت کنونی دیجیتال، میتوانند نقاط قوت و ضعف دیجیتال را شناخته و در جهت رشد و پیشرفت خود در حوزه تحول دیجیتال برنامه ریزی کرده و به تدوین استراتژی بپردازند.
بنگاهها در راستای دیجیتال سازی قبل از هر حرکتی برای دیجیتالی شدن، باید با بلوغ سنجی، وضعیت دیجیتال و آمادگی دیجیتالی خود را بسنجند تا بدانند که از کجا و به چه شکلی شروع کنند. بلوغ سنجی دیجیتال می‌تواند جهت نمای آغاز مسیر مسافرت دیجیتال یک سازمان باشد که مسیر را برای سازمانها مشخص میکند. یک مدل بلوغ دیجیتال به عنوان یک ابزار کسب و کار بکار برده میشود تا بوسیله آن بتوان وضعیت فعلی برخی ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایی که در درون یک سازمان وجود دارد و به آنها کمک میکند تا وضعیت شفاف و روشنی در حوزه دیجیتال از طریق این مدل بدست آورند اطلاق میشود. نیاز سازمانها در حوزه دیجیتال با مدلهای بلوغ سنجی دیجیتال میتوانند تحول یافته و یا بهبود یابند. یکی از مدلهای بلوغ دیجیتال که به بررسی ابعاد مختلف دیجیتالی سازمانها می‌پردازد مدل TM Forum است که بلوغ دیجیتال را از ابعاد مختلفی مثل: مشتریان، استراتژی، تکنولوژی، فرآیندهای عملیاتی، فرهنگ، کارمندان و سازمان مورد بررسی قرار میدهد. هر کدام از این ابعاد مولفه های تشریحی مخصوص به خود را داشته که در راستای بلوغ سنجی دیجیتال سازمانها مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند.
مدل بعدی بلوغ سنجی دیجیتال مربوط به شرکت مک کنزی است، به منظور فهم و شناخت دقیق تر از چالش‌های پیش روی کسب و کارها در خصوص مفهوم دیجیتالی شدن، مک کنزی به بررسی شناختی عمیق وضعیت سطح دیجیتال 150 شرکت در سراسر دنیا پرداخته است. با ارزیابی 18 فعالیت مرتبط با استراتژی دیجیتال، ظرفیتهای دیجیتال، و فرهنگ سازمانی، این شرکت توانست یک شاخص مجزا و قابل فهم و کاربردی برای بلوغ دیجیتال سازمانها را توسعه دهد. این شاخص و مدل خاص تحت عنوان عیار دیجیتال نامیده شده است. امروزه این شاخص طیف وسیعی از عملکرد دیجیتال را در شرکت‌ها و سازمانهای بزرگ مورد ارزیابی و سنجش قرار میدهد. مولفه های اصلی که در مدل عیار دیجیتال مک کنزی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
1- انتخاب استراتژی مناسب، 2- بررسی مقیاس ظرفیتهای سازمان در حوزه دیجیتال: خود دارای زیر بخش هایی از قبیل توانمند سازی داده جهت استفاده در تصمیم گیری، قابلیت برقراری اتصال و ارتباطات با تکنولوژیهای دیجیتال، ایجاد اتوماسیون و خودکارسازی فرآیندها میباشد. 3- ایجاد فرهنگ چابک و سریع و 4- سازمان و استعدادهای سازمانی (سرمایه انسانی) از مولفه های سنجش بلوغ دیجیتال سازمانها از دید شرکت مک کنزی هستند. این مدلهای منتخب میتوانند جهت فرهنگ سازی و ارزشیابی سطح بلوغ سازمانها و بنگاهها مورد بررسی و استفاده قرار گیرند. مدل بعدی، مدل ارزیابی بلوغ شرکت دیلویت میباشد. این مدل که به اختصار DMM خوانده میشود ظرفیتهای دیجیتال سازمانها را در قالب 5 بعد از ابعاد کاملا صریح مطرح در کسب و کار مورد ارزیابی قرار میدهد تا یک دید جامع از بلوغ دیجیتال در سراسر سازمان ایجاد نماید. این ابعاد به ترتیب عباتند از: 1-مشتریان، 2-استراتژی، 3-تکنولوژی، 4-فرآیندهای عملیاتی، 5- سازمان و فرهنگ سازمانی.
